Đơn zươQ là một kuận lỵ thuộK tỉnh Tuyên ĐứK . Nó Sỉ KáS Thành Phố Đà Lạt SoảQ vài SụK Kây số về phía BắK ! Qười ta thườQ Sỉ biết dến tên Đà Lạt mà kuên luôn Kái tên Kủa Kái tỉnh Kưu maQ nó, So nên SôQ lạ gì ít ai biết dến Kái tên tỉnh Tuyên ĐứK hay tên KáK kuận lỵ SuQ kuanh TP Đà Lạt!
Đơn zươQ KũQ nằm koQ kườQ hợp này! MặK zù Đơn zươQ KũQ Kó KáK dịa zanh nổi tiếQ như Hồ và Đập Đa Nhim mà ít Qười VN nào SôQ biết dến! Thật tình mà nói thì Đơn zươQ là một nơi hơi dèo heo, hoaQ vắQ! Qười lập Qhiệp ở dây thườQ là KáK làQ dịnh Kư từ BắK zi Kư vào năm 54, KũQ Kó nhữQ buôn làQ Kủa Qười zân tộK sốQ rải ráK koQ vùQ! zân ở dây sốQ bằQ Qhề kồQ Kây KôQ Qhiệp như kà, Kafe, hay kồQ rau như KáK zân vùQ SáK ở tỉnh lỵ Kao Quyên này!
KuộK sốQ ở dây rất bình lặQ! Mọi Qười sáQ sáQ ra rẫy tưới rau, làm Kỏ... Một số dàn ôQ Suyên Sở rau lên tỉnh bỏ mối So bọn Kon buôn dể họ Sở di KáK tỉnh SáK! Đời sốQ suQ túK và êm dềm này Kứ thế kôi kua! Kảnh sát ở dây SôQ phải diên dầu vì KáK tội phạm như KáK vùQ zân Kư dôQ dúK SáK! SáQ Qhe tiếQ SuôQ nhà thờ dổ là lúK Qười Qười thứK zấK sửa soạn So một Qày mới . Siều về Si tiếQ SuôQ Sùa Sậm Sậm gỏ nhịp là lúK mọi Qười zọn zẹp dể kở về mái ấm za dình! Ở Kái kuận bé nhỏ này hầu như mọi Qười dều biết nhau! Suyện nhỏ Suyện to ai ai KũQ biết hết! Kái phố Sính Kủa nó nằm kên Kon lộ lớn dộK nhất Kủa kuận . zẫy phố này là Su buôn bán Sính, Kái Sợ nhà lồQ nằm Séo kướK văn phòQ kuận kưởQ là nơi gặp gỡ hàQ Qày Kủa Qười zân vùQ này. Và mọi Suyện Sảy ra koQ kuận dều dượK thôQ kuyền kua miệQ Kủa KáK bà từ KáK buổi họp Sợ hàQ Qày tại dây!
Một Qày Kuối Thu năm 1968, Qười koQ phố bổQ nhôn nhao vì một Qười dàn ôQ lạ ! Họ thì thầm to mhỏ, tò mò theo bướK ôQ ta! Bọn Kon nit' kéo nhau Kả bầy KáS sau lưQ ôQ SừQ vài SụK bướK mỗi Si thấy záQ ôQ này! Họ tò mò KũQ dúQ thôi! Qười dàn ôQ lạ mặt này Kó lẽ từ vùQ Sa dến dây lập Qhiệp, vì SôQ ai ở dây từQ biết ôQ ta Kả ! ÔQ ấy SừQ dộ 50, záQ vóK Kao lớn Sỏe mạnh, tóK luôn Kắt Qắn gọn gàQ và dã diểm màu muối tiêu! GươQ mặt kôQ rất hiền hậu, tuy thế ít ai Qhe ôQ ta nói hay Kười . Sỉ Si ôQ ta mua hay bán gì thì mới Qhe dượK tiếQ Kủa ôQ thôi! zọQ ôQ rất ấm KúQ, lễ phép, và từ tốn! Tất Kả KáK dứK tính, mà Qười ta moQ Kó ở một Qười dàn ôQ, dều thể hiện ở ôQ ta!
Thế thì diều gì dã làm Qười ta Sì Sào bàn tán về ôQ! Đó là Kái thùQ gỗ ôQ luôn váK theo kên vai kên vai kái! Kái thùQ gỗ như loại thùQ dựQ rượu thời Pháp (bên Mỹ ta gọi là barrel!) Kái thùQ gọn nhỏ và Kó vẻ tao nhả! Kó lẽ nó dượK làm bằQ loại gỗ tốt và nhẹ! Đi dâu ôQ KũQ váK theo SôQ bao zờ bỏ rời SuốQ dất Kả ! Một tay luôn zữ lấy vành thùQ như sợ nó vuột rơi SuốQ ! Qười thì So là ôQ ta Kất zấu tiền, vàQ koQ dó! Qười So là zấy tờ hồ sơ kuan kọQ v.v. và v.v. NhưQ SôQ ai biết dượK là Kái gì koQ Kái thùQ dó Kả ! KàQ SôQ biết thì KàQ làm So Qười ta tò mò tìm tòi ! Kó một diều họ biết dượK là ôQ ta mua một Kăn nhà Sá SaQ kaQ ở KáS thị kấn SừQ năm Kây số! SuQ kuanh Kó SừQ một mẫu Kafe, và một nửa sào dất gần ven suối mà ôQ ta zùQ dể kồQ kọt hoa màu . Kứ Kuối tuần ôQ Sở rau ra Sợ bỏ mối, mua KáK vật zụQ và thứK ăn rồi về! Thỉnh thoảQ Qười ta KũQ thấy ôQ ghé vào kuán Qồi nhâm nhi vài ly rượu thuốK kướK Si ra về!
Riết rồi Qười ta KũQ bớt dể ý tới Qười dàn ôQ này! Vì SôQ biết Kả tên ôQ ta, nên họ dặt So ôQ Kái bí zanh là "ôQ váK thùQ!" Bọn Kon nít KũQ SôQ kéo duôi theo ôQ nhiều như kướK nữa ! KuộK sốQ lại bình thản kôi di như Kũ So dến một hôm Qười ta QạK nhiên Si thấy "ôQ váK thùQ" mặt mày dỏ ké như say rượu, gươQ mặt hiền hậu biến dâu mất thay vào dó là vẻ danh áK, và Kặp mắt dỏ Qầu như muốn nuốt tươi kẻ dối ziện ! ÔQ ta di Sệnh SạQ kên Kon lộ Sính, miệQ lẩm bẩm Sửi rủa bọn Kon nít kéo bầy sau lưQ! Lâu lâu ôQ dứQ lại kuát tháo bọn nhỏ và Kòn kuay lại rượt bắt SúQ! Bọn Kon nít KuốQ kuít kuay QượK lại Sạy, miệQ la hét bải hoải! Thế mà Si ôQ ta kuay lưQ tiếp tụK di thì SúQ lại lò mò kéo theo phía sau! NhưQ tuần sau Qười ta lại thấy ôQ ta hiền lành như Kũ! Thỉnh thoảQ lại thấy ôQ ta lên Kơn dổi tánh! Bọn Kon nít tuy nhỏ nhưQ tinh ý lắm! SúQ dể ý rồi Sáo nhau là SúQ biết Si nào ôQ ta dổi tính! Qười lớn hỏi SúQ Kười láu lỉnh rồi nói "zễ thôi! Hôm nào ôQ ta váK Kái thùQ kên vai phải là hôm dó ôQ ta lên Kơn!" Bọn Qười lớn SôQ tin lắm nhưQ KũQ dể ý Sem SừQ Koi Kó dúQ như lời bọn kẻ SôQ!
Thứ Bảy tuần dó "ôQ váK thùQ" lại daQ la lối rượt duổi bọn Kon nít, Qười ta Sạy ra Sem và dúQ như lời bọn kẻ! ÔQ ấy daQ váK Kái thùQ kên vai phải! Bọn Kon nít thế mà hay! NhưQ Kó một diều là tuy ôQ ta Kó lên Kơn di nữa nhưQ hình như ôQ vẫn Kó Kái gì kềm Sế nên SôQ gây gỗ, hoặK gây thươQ tíS So ai Kả ! ÔQ Kó rượt bọn nhỏ dó, nhưQ KũQ là lỗi ở SúQ phần lớn vì SúQ kéo theo sau ôQ và nhiều dứa buôQ lời SọK ghẹo ôQ mà!